“Plani ynë është që të njoftojmë publikun me produkte të reja, në vend që t’i pyesim se çfarë lloj prodhimesh dëshirojnë. Publiku nuk e di se çfarë është e mundur, por ne e dijmë dhe e bëjmë.” – Akio Morita
Në vitin 1946, në bodrumin e një ish-dyqani, Akio Morita dhe Masaru Ibuka u nisën të bënin regjistruesit e parë të kasetave të Japonisë. Lufta e Dytë Botërore sapo kishte mbaruar, madje edhe materialet bazë ishin të pakta. Për shiritin, Morita gërmoi e gjeti disa letra mimografi, të cilat i kishin prerë në shirita të ngushta me brisk rroje. Për shtresën magnetike, ata shkrinë pluhur oxalicferrite në një tigan për të krijuar oksid hekuri, pastaj e pikturuan atë në shiritat e letrës. Shiriti dukej i tmerrshëm, por funksionoi. Dhe kështu lindi kompania shumë e njohur tashmë në mbarë botën “Sony”.
Pra gjatë 50 viteve të ardhshme, Sony vazhdoj të bëhet marka nr. 1 në botë. Njeriu përgjegjës për këtë sukses të madh është padyshim bashkëthemeluesi i Sony Akio Morita, një ndërmarrës i shkëlqyer që shpërndau frymën e kompanisë së re në mbarë tregun ndërkombëtar.
Morita u lind në një familje të pasurnë vitin 1921. Si më i vjetër i tre djemve, ai pritej të merrte përsipër biznesin familjar që ishte një birrari e famshme në atë kohë. Por interesat e Moritës gjendeshin diku tjetër. “Kur isha në shkollë të mesme“, më kujtohet, “babai më bleu një fonograf elektronik, tingulli ishte fantastik, e unë isha kaq i impresionu
ar, fillova të pyesja se si dhe pse doli një zë i tillë.” Morita studioi elektronikën në kohën e tij të lirë dhe u përpoq të ndërtonte radiot, fonografin dhe regjistruesin e vet, duke pasur sukses në të gjitha pos kësaj të fundit.
Pas bindjes së babait të tij për të lejuar vëllain e tij më të vogël të drejtojë fabrikën e birrës, Morita u regjistrua në Universitetin Imperial Osaka, ku ai mori diplomë baçelor në fizikë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ai u dërgua në Marinën Japoneze, por në vend të detyrës luftarake, ai u caktua në një Qendrën Kërkimore Detare në Susaki. Ishte aty ku takoi njeriun që do të bëhej partneri i tij i biznesit, Masaru Ibuka.
Pas luftës, me ekuivalentin e $500 në kapital, Morita dhe Ibuka formuan Tokyo Telecommunications Co., e cila u riemërua me emrin Sony. Produktet e hershme të kompanisë përfshinin voltmetra të vakumit të tubave, amplifikatorë dhe një regjistrues me magnitudë 500 dollarësh që u treguan tepër të shtrenjta për tregun e konsumit. Zbulimi i parë i vërtetë i Sony erdhi kur prodhoi radio të parë tranzitore në 1955. Bell Laboratories kishte zhvilluar tranzistorë në Shtetet e Bashkuara, por Sony ishte i pari që i përdori ato në radiot (dhe më vonë edhe në pajisje të tjera elektronike) për prodhimin masiv në publik.
Që nga fillimi, Morita e pa Amerikën si tregu më i mundshëm për produktet e Sony-it: biznesi po lulëzonte, punësimi ishte i lartë dhe njerëzit ishin të etur për gjëra të reja dhe emocionuese. Me radion e parë transistore të Sony në dorë, Morita kërkoi ndërmjet shpërndarësve amerikanë, por gjeti entuziazëm të vogël. Më në fund, një agjent blerës në kompaninë e orës Bulova pa radiot në miniaturë dhe tha se do të merrte 100,000 prej tyre, me kusht që ato të emëroheshin Bulova.
Kjo ishte një sasi mjaft e madhe për kompaninë e re e madje me vlerë më shumë se kapitalizimi i përgjithshëm i Sony në atë kohë. Por Morita ishte vendosur në ndërtimin e Sony-t në një markë ndërkombëtare. Kështu ai refuzoi ofertën e Bulovës dhe më vonë, ai do ta përshkruante këtë si vendimin më të mirë të biznesit gjatë gjithë karrierës së tij.
Morita përfundimisht gjeti një shpërndarës i cili ra dakord të shiste radiot nën emrin e Sony, dhe siç kishte parashikuar, amerikanët e donin shpikjen e re. Arritjet teknologjike të Sony në dizajnimin, prodhimin dhe marketingun e produkteve ndihmuan në transformimin e etiketës “Made in Japan” nga sinonimi i imitimeve të lira në një simbol të cilësisë së lartë. Në fjalët e Moritës, ata e bënë Sony-n Cadillac të elektronikës.
Përcaktuar për tu bërë pjesë e një “epoke të re”, Morita u transferua me familjën e tij në Nju Jork më 1963 për të mbikëqyrur personalisht operacionet e Sony Corp. të Amerikës, të cilat ishin krijuar tre vjet më parë. Morita arsyetoi se për t’u shitur amerikanëve në mënyrë efektive, ai do të duhej të dinte më shumë për ta dhe mënyrën se si ata jetonin. Ai shpejt ndërtoi një rrjet të vlefshëm të kontakteve.
Një mjeshtër në gjetjen e një zbraztire dhe plotësimin e saj, Morita vërejti se amerikanët e donin muzikën dhe do ta dëgjonin atë në makinat e tyre dhe madje do të mbanin radio të mëdha në plazh dhe në park. Ai doli me një ide për një produkt që ofronte tinguj të kualitetit të lartë por ishte mjaft i lëvizshëm për të lejuar përdoruesin të dëgjonte duke bërë diçka tjetër. Kështu, lindi një nga produktet më të njohura dhe fitimprurëse të Sony: Walkman.
Walkman ishte një fat i madh për Sony, sepse teknologjia e tij ishte e vështirë të kopjohej. Ishte më shumë se dy vjet para se kompanitë e tjera të mund të prezantonin modele konkurruese. Deri në atë kohë, Sony kishte shitur 20 milionë njësi, dhe reputacioni i kompanisë dhe njohja e markës u rrit në mbarë botën.
Me Morita-n si drejtor ekzekutiv, Sony vazhdoi të diversifikohej dhe u bë lider në pothuajse çdo aspekt të tregut të elektronikës të konsumit, nga televizionet tek lojtarët e CD. Në vitin 1987, kompania bleu CBS Records për 2 miliardë dollarë, pastaj para pensionimit të tij si CEO në 1989, Morita vuri në lëvizje marrëveshjen që do të çonte Sony-n në blerjen e Columbia Pictures, duke e bërë Sony një lojtar të madh në industrinë e argëtimit.
Në vitin 1993, Morita pësoi një sulm që e la atë pjesërisht të paralizuar. Ai mbajti titullin e tij si drejtor deri në vitin 1995, por vazhdoi të ushtrojë pushtet të madh mbi kompaninë që ai themeloi deri në tetor 1999, kur ai vdiq nga pneumonia në moshën 78 vjeçare.
Akio Morita filloi konceptin e marketingut të njohjes së markës në një kohë kur shumica e kompanive japoneze prodhonin produkte nën emrin e dikujt tjetër. Me këtë strategji, si dhe përkushtimin e tij të patundur për të ofruar teknologjinë më të mirë në dispozicion, ai ndihmoi që emri i Sony të jetë sinonim me elektronikë të konsumit me cilësi të lartë.
Sony krenohet me disa nga prodhimet e para të industrisë, duke përfshirë:
Radioja e parë transistor AM
Radioja e parë transistor me xhep
Radioja e parë me dy banda tranzitor
Radioja e parë e tranzistorit FM
Televizioni i parë i gjithë-tranzistorit
VCR i parë për përdorim shtëpiak
E para kamera 8 mm.
I pyetur për sekretet e suksesit të Sony, Morita tha: përkushtimi për “të qëndruar dy hapa përpara konkurrencës” në zhvillimin e produkteve të reja solli rezultat të madh në drejtimin e kompanisë dhe arritjes së suksesit të dëshiruar.
